Αύγουστος

«Μακάρι σαν τον Αύγουστο να 'ταν οι μήνες όλοι.»

Ελληνική Παροιμία

Ο Αύγουστος αρχίζει με μαντικές και μαγικές ημέρες (Μερομήνια και Δρίμες), επειδή είναι μήνας μεταβατικός προς το φθινόπωρο (προμαντεύουν κάθε μέρα τους καιρούς των επόμενων μηνών). Η γιορτή του Σωτήρος (η Μεταμόρφωση, 6) είναι καθαγιαστική των πρώτων σταφυλιών (απαρχές), που τα φέρνουν στην εκκλησία να ευλογηθούν. Το Δεκαπενταύγουστο είναι μικρή νηστεία για την Κοίμηση της Παναγίας, που τη λένε «Πάσχα του Καλοκαιριού». Η μέρα της Παναγίας είναι το αποκορύφωμα (και σχεδόν το τέλος) της καλοκαιρινής περιόδου. Οι γιορτές της τελούνται σ’ όλη την Ελλάδα, από τις πιο πανηγυρικές. Το προσκύνημα της Τήνου είναι το πιο συγκεντρωτικό. Νεολαογραφική είναι η γιορτή του Αγίου Φανουρίου (27), που τον επικαλούνται να «φανερώνει» τύχες και χαμένα πράγματα, ετοιμάζοντας την εθιμική πίτα, και επίσης μεγάλη, παραδοσιακή, η γιορτή του Άι-Γιάννη «Αποκεφαλιστή» (29), που την προσέχουν για το αίμα (δεν τρώνε μαύρο σταφύλι, ούτε «αποκεφαλίζουν καρπούζι) και για τους πυρετούς (παλιά ελονοσία), που απ’ αυτούς τον είπαν και «Ριγολόγο».

ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Σ. ΛΟΥΚΑΤΟΥ,

Εισαγωγή στην Ελληνική Λαογραφία, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1992.