Το Σάββατο του Λαζάρου

Σήκω Λάζαρε και μην κοιμάσαι,

ήρθ' η μάνα σου από την πόλη,

σου 'φερε χαρτί και κομπολόι.

Οι κοτούλες σας αυγά γεννάνε,

οι φωλίτσες σας δεν τα χωράνε,

δώστε μας και μας να τα χαρούμε

και του χρόνου να τα ξαναπούμε.

Και του χρόνου!

Το Σάββατο του Λαζάρου γιορτάζουμε την Ανάσταση του Λαζάρου, το θαύμα του Ιησού, λίγο πριν από την εβδομάδα των Παθών Του. Ο Λάζαρος ήταν φίλος του Ιησού και ζούσε στη Βιθυνία της Ιουδαίας. Όταν αρρώστησε, οι αδερφές του Μάρθα και Μαρία ειδοποίησαν τον Κύριο στη Γαλιλαία, αλλά Ιησούς έφτασε τέσσερις μέρες μετά την ταφή του Λαζάρου. Ο Ιησούς, αφού προσευχήθηκε μπροστά στον τάφο του Λαζάρου, διέταξε να σηκώσουν την πλάκα και φώναξε δυνατά: «Λάζαρε, δεύρο έξω». (Λάζαρε, σε διατάσσω να βγεις από τον τάφο).

Ο Λάζαρος τελείωσε την επίγεια ζωή του αρκετά χρόνια αργότερα στην Κύπρο, όπου έγινε επίσκοπος.

Ο θρύλος λέει ότι ο Λάζαρος δεν μίλησε για την τετραήμερη παραμονή του στον Κάτω Κόσμο και σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, μετά την ανάσταση, γέλασε μόνο μία φορά, όταν είδε κάποιον να κλέβει μία πήλινη στάμνα. Όταν τον ρώτησαν γιατί γελά, εκείνος είπε: «Δείτε, ο πηλός κλέβει τον πηλό» (Το ένα χώμα κλέβει το άλλο). Μιλώντας φιλοσοφικά, ο Λάζαρος ήθελε να τονίσει τη σημασία της επουράνιας ζωής.

Σε πολλά μέρη της πατρίδας μας, την παραμονή του Λαζάρου, οι κοπέλες στολίζονται και κρατώντας καλαθάκια γεμάτα ανοιξιάτικα λουλούδια, γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν τον «Λάζαρο».

Στα γραφικά δρομάκια της Κεφαλονιάς οι κοπέλες τραγουδάνε:

-Πού ήσουν, Λάζαρε,

πού ήσουν κρυμμένος

και σε κλαίγαμε

οι αδερφές σου;

-Ήμουνα στο μνήμα μου κλεισμένος

και στο χαντάκι χαντακωμένος!

-Σήκω, Λάζαρε

και μην κοιμάσαι,

σήκω, που έρχονται

τ’ Άγια Πάθη,

το Μέγα Σάββατο

κι η Λαμπρή…

ΑΠΡΙΛΙΟΣ (12 μήνες, Παραμύθια και ιστορίες για όλο τον χρόνο), 

Εκδόσεις Μαλλιάρης-Παιδεία.

...

Η Μεγάλη Εβδομάδα αρχίζει ουσιαστικά το Σάββατο του Λαζάρου κατά το οποίο εορτάζεται η Ανάστασή του, που θεωρείται προάγγελος της Ανάστασης του Κυρίου. Ο Λάζαρος (κοινώς φτωχολάζαρος) είναι μορφή συμπαθητική στον λαό. Είχε βέβαια την εξαιρετική τύχη να είναι φίλος του Ιησού και πεθαίνοντας να αναστηθεί από τον Κύριο, αλλά η ανάμνηση όσων είδε και γνώρισε στην κατοικία των νεκρών πρέπει να χάραξε ανεξίτηλα στην ψυχή του τον φόβο και τον τρόμο. Γι' αυτό και ο λαός φαντάστηκε τον Λάζαρο, μετά την ανάστασή του, “αγέλαστο”.

Στη μνήμη του Λαζάρου οι γυναίκες ζυμώνουν τα λαζάρακια: Γλυκά, νηστίσιμα ψωμάκια, ζυμωμένα με αλεύρι και ταχίνι, πλασμένα σαν ανθρωπάκια με μακρύ ρούχο και σαρίκι στο κεφάλι, με τα χέρια σταυρωμένα και με την κοιλιά παραγεμισμένη σταφίδες, καρύδια και σουσάμι καβουρδισμένο. Παλαιότερα, οι εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν της ανάστασης του Λαζάρου ήταν πολλές και περιελάμβαναν και κάλαντα. Στις μέρες μας το έθιμο παραμένει ζωντανό σε λίγες μόνο περιοχές της χώρας μας, ενώ τον κύριο ρόλο σ' αυτό διαδραματίζουν νεαρές κοπέλες που δεν έχουν παντρευτεί. Την παραμονή της γιορτής, κορίτσια που ονομάζονται Λαζαρίνες, μαζεύουν λουλούδια με τα οποία στολίζουν ένα καλαθάκι. Την ημέρα της εορτής, φορώντας τοπικές ενδυμασίες και κρατώντας το καλαθάκι τους, πηγαίνουν σε όλα τα σπίτια του χωριού, τραγουδώντας τα κάλαντα του Λαζάρου.

Γιολάντα Τσορώνη, Περιοδικό Παράθυρο στην εκπαίδευση του παιδιού, 

τεύχος 44, Μάρτιος-Απρίλιος 2007.

...

Συνταγή για λαζαράκια

Για 16 λαζαράκια… θα χρειαστείς:

-2 κούπες ζάχαρη

-250 γρ. ταχίνι

-30 γρ. νωπή μαγιά

-Λίγο μοσχοκάρυδο τριμμένο

-1 κουταλιά κανέλα

-1/2 κουταλάκι μπέικιν πάουντερ

-2 κούπες νερό

-7-8 κούπες αλεύρι για όλες τις χρήσεις

-Γαρίφαλα

-1 κούπα καρύδοψιχα ή αμυγδαλόψιχα κοπανισμένη

-1/2 κούπα ξανθές σταφίδες

-Σησαμέλαιο

Ακολούθησε τα βήματα:

1.Διάλυσε τη μαγιά σε μία κούπα χλιαρό νερό.

2.Βάλε σε μια λεκάνη το αλεύρι, κάνε στη μέση λακκούβα και ρίξε μέσα τη ζάχαρη, το ταχίνι, το μοσχοκάρυδο, την κανέλα, το υπόλοιπο χλιαρό νερό και τη διαλυμένη μαγιά.

3. Ζύμωσε όλα τα υλικά μαζί, προσθέτοντας, αν χρειαστεί, λίγο ακόμα χλιαρό νερό μέχρι να γίνει η ζύμη μαλακή και εύπλαστη.

4.Σκέπασέ την και άφησέ τη σε ζεστό μέρος για 3 με 4 ώρες να φουσκώσει.

5.Χώρισε τη ζύμη σε 16 κομμάτια.

6.Ανακάτεψε την καρυδόψιχα με τις σταφίδες.

7.Πάρε ένα κομμάτι ζύμης, βάλε στο κέντρο λίγη γέμιση και πλάσε ένα φραντζολάκι.

8. Για να μοιάσει με ανθρωπάκι το φραντζολάκι σου, κάρφωσε γαρίφαλα στη θέση των ματιών, ενώ για τα πόδια χώρισε τη ζύμη με ένα μαχαίρι στο κάτω μέρος. Με ένα κορδόνι ζύμης σχημάτισε τα χέρια σταυρώνοντάς τα πάνω στο σώμα.

9. Άλειψε το ταψί με σησαμέλαιο και βάλε μέσα τα λαζαράκια. Σκέπασέ τα και άφησέ τα περίπου μία ώρα να ξαναφουσκώσουν. Στη συνέχεια, ψήσε τα σε φούρνο προθερμασμένο στους 180 βαθμούς, επί 20 έως λεπτά, μέχρι να ροδήσουν.

National Geographic Kidepedia, Μαθαίνω τον κόσμο μέσα από το pc, Πάσχα, 

Εκδόσεις 4π.